شخصي كه شغلش مانند خلبان و ملوان و راننده سفر نيست، بلكه به صورت روزانه يا هفتهاي چند روز به محل كار خود رفت و آمد ميكند يا شخصي كه كثير السفر است ـ يعني در هر ده روز يكبار سفر كند ـ و يا سفر براي او امر عادي گردد، تكليف نماز و روزه او چگونه است؟
1. كسي كه سفر او بيش از حَضَر اوست، نمازش تمام و روزهاش صحيح است.
2. كسي كه حَضَر او بيش از سفرش است، [ـ يعني چهار روز هفته در وطن است ـ ] نمازش [در سفر] قصر است و نميتواند صائم [روزهدار] باشد. 1/2/87
شخصي با اجازه حضرتعالي بر تقليد امام باقي است و الآن هفتهاي دو روز براي تدريس به شهر ديگر مسافرت ميكند؛ آيا ميتواند در اين مسئله به فتواي مجتهد ديگر عمل كند يا خير؟
1. فتواست، پس رجوع به افراد ديگر جايز نيست. سفر بايد بيش از حضر باشد [؛ يعني] در هفته 4 روز [سفر كند].
2. در مورد شغل در سفر، اگر سفرش بيش از حضرش باشد، نماز كامل و روزهاش صحيح است.
معيار و ملاك در قصد توطن چيست؟
وطن اصلي نياز به قصد ندارد.
وطن قراردادي محتاج به ماندن دائمي است.
ماندن دائمي در ييلاق و قشلاق فرق ميكند.
كسي كه قصد دارد دائماً در منطقه ييلاقي بماند اگر در تابستان هفتهاي يك روز هم برود آنجا را وطن خود قرار داد.
محل كار اينجانب نيروي مقاومت سپاه تهران و محل سكونتم پاكدشت در حدود ١٨ كيلومتري تهران است و از منزل تا محل كارم حدود ٢٥ كيلومتر فاصله است. آيا ميتوانم در پاكدشت قصد وطن دوم كنم؟ آيا براي تحقق وطن، قصد ده روز لازم است؟ آيا ميتوانم به همه جاي تهران، حتي شميرانات و شهر ري هم تردّد كنم؛ بدون اينكه به قصدم خلل وارد شود؟ در اين صورت، تكليف روزهام چيست؟
اتخاذ وطن دوم، جايز است. بعد از قصد توطّن، بايد مقداري كه عرفاً صدق وطن كند، بماند. قبل از صدق وطن، قصد ده روز لازم است. بعد از صدق وطن، رفتن به تمام مناطق تهران سبب قصر نماز يا افطار روزه نميشود. ١/١٢/٨٠
آيا انسان ميتواند سه يا چهار وطن داشته باشد؟
انسان ميتواند بيش از دو وطن داشته باشد. 5/3/89