به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی اسراء: امروز اول ذی الحجه، سالروز ازدواج امام علی و حضرت زهرا سلام الله علیهما است که بدین مناسبت به اصول دینی و اساسی زوجین از منظر آیت الله العظمی جوادی آملی می پردازیم.
در دین مبین اسلام امر به ازدواج و تشكیل خانواده یكی از مهمترین توصیههای راهنمایان دینی به رهروانشان بوده است چنانكه به تعبیر بلند رسول عالمیان(ص) اعراض از این مهم با عبارت «فلیس منّی» یاد شده است. مطمئناً پیروی از مسیر آن حضرت و تبعیت از سنّت و سیره ایشان در گرو عمل به فرمایشات گهربارشان بوده و بیتوجهی بدان مذموم است. در این بین نظر حكیم متأله حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی در مناسبتهای مختلف میتواند راههای اساسی حفظ و تثبیت امر مبارك زندگی زوجین را تقویت بخشد.
آیت الله العظمی جوادی آملی در این باره اظهار می دارند: اساس زندگی انسان بر پایۀ رهنمود كسی است كه ما را آفرید و آن خدای كریم است. انسان چون مثل فرشتهها نیست كه بماند برای اینكه نسل محفوظ باشد مسئله نكاح و ازدواج مطرح شد و نكاح و ازدواج هم باید برابر اصولی باشد كه پایدار باشد و نسل آینده یعنی فرزند صالح از این خانواده برخیزد. لذا ذات اقدس الهی این مطلب را كاملاً تحلیل كرد كه وقتی اقدام میكنید به نام خدا شروع بكنید و از خدا فرزند صالح طلب بكنید.
معظم له با اشاره به وظایف مشترك بین زن و شوهر به رفتار عاقلانه و مورد پذیرش دین در مواجهۀ با مشکلات پرداختند و بیان داشتند: زندگی مشترك زن و شوهر یك سلسله وظایف مشترك دارد یك سلسله وظایف خاص را خدای سبحان در قرآن كریم بیان كرد و هم وظایف مخصوص به هر كدام از دو طرف را. درباره وظایف مشترك فرمود شما یك هسته مركزی هستید كه از شما دو نفر فرزندان صالح ظهور میكند ﴿نِسَاؤُكُمْ حَرْثٌ لَكُمْ فَأْتوْا حَرْثَكُمْ أَنَّی شِئْتُمْ وَقَدِّمُوا لْأَنْفُسِكُمْ﴾لذا در طلیعه ازدواج فرمود: به فكر فرزند صالح باشید این وظیفه مشترك بین زن و شوهر است اما درباره وظیفه مخصوص مردها كه مسئول تأمین زندگی هستند فرمود:﴿وَعَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ﴾ یعنی با همسرتان راهی كه عقل و دین میپسندد رفتار كنید؛ او كارگر منزل نیست او كارگزار منزل نیست بلکه او رفیق و دوست و همسر و همسنگ و هموزن شماست یعنی طرزی مرد باید در زندگی داخلی با زن رفتار كند كه نزد دین معرفه باشد.مرد باید طرزی در منزل زندگی كند كه این روش، روش عقلانی باشد كه نزد خدا معروف باشد لذا در قرآن كریم فرمود: ﴿وَعَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ﴾
زن وظیفه سکینت و آرامش در خانه را دارد
آیت الله العظمی جوادی آملی در ادامه به ایجاد آرامش بین زوجین خصوصا به وظیفه مخصوص زنان اشاره کردند و اذعان داشتند: درست است كه مرد مسكن تهیه میكند هزینه تهیه میكند لباس تهیه میكند غذا تهیه میكند اما سَكینت به عهده مرد نیست نه آن قدرت را دارد نه آن وظیفه را، بلکه این وظیفه مخصوص زن است و ایجاد سكینت و آرامش از زن برمیآید و هم به عهده زن است چرا که فرمود: ﴿خَلَقَ لَكُم مِنْ أَنفُسِكُمْ أَزْوَاجاً لِّتَسْكُنُوا إِلَیهَا﴾ آرامش مربوط به امر عاطفی است این سرمایه را خدا گرچه به مرد هم داد اما آن قدری كه به زن عطا كرد به مرد عطا نكرد؛ آن مهربانی، آن عاطفه، آن رأفت، آن گذشت، آن حسّ مادری كه در زن هست در مرد نیست چه اینكه آن كار كردن و تلاش و عرق ریختنی كه از مرد برمیآید از زن برنمیآید.
اساس زندگی؛ دوستی عاقلانه و گذشت عطوفانه از لغزشهای یکدیگر
معظم له اساس زندگی مشترک را دوستی عاقلانه و مهربانی عطوفانه برشمردند وابراز داشتند: بالأخره این دو عنصر اگر بخواهند با هم هماهنگ باشند هم جهیزیه میخواهد هم مهریه اما هم جهیزیه باید ساده باشد و هم مهریه چون زندگی پر تلاش و كوشش و پر تجمّل جز دشواری چیز دیگر نیست. همه ما تجربه كردیم دیگر انسان تلاش و كوشش میكند یك فرش تهیه كند، یك اتومبیل تهیه كند، آخر با اقساط هم تهیه كرد ولی دید آرام نیست، معلوم میشود این را نمیخواست بلکه چیز دیگر میخواست. انسان یك محبوب ازلی میخواهد و خیال میكند كه محبوب او در مال و باغ و راغ است لذا در ذیل آیه سورهٴ مباركهٴ نحل كه این آیه است ﴿فَلَنُحْیینَّهُ حَیاةً طَیبَةً﴾ ما او را به حیات طیبه نایل میكنیم یا حیات او را طیب میكنیم وجود مبارك حضرت امیر(ع) فرمود: حیات طیبه، «قناعت» است، یك انسان قانع خیلی بزرگوارانه زندگی میكند. فرمود: ﴿وَجَعَلَ بَینَكُم مَوَدَّةً وَرَحْمَةً﴾ این دو چیز است كه اساس زندگی مشترک را حفظ میكند یكی دوستی عاقلانه نسبت به یكدیگر و دیگری مهربانی و گذشت عطوفانه از لغزشهای یكدیگر. جهیزیه معمول، مهریه معمول یك امر عادی است اما آنها هرگز زندگی را گرم نمیكند؛ فرمود این دو چیز زندگی را گرم میكند ﴿وَجَعَلَ بَینَكُم مَوَدَّةً وَرَحْمَةً﴾؛ دوستی عاقلانه و گذشت از لغزشهای دیگران! چون همه ما غیر از معصومین بالأخره لغزشی داریم اگر دوستی بر اساس جوانی و غریزه باشد همین كه سن بالا آمده غریزه اُفت میكند و اساس خانواده شروع به پاشیدن میكند.
زن و شوهر محرم اسرار هم باشند
معظم له در پایان بحث خود زوجین را به حفظ اسرار خود در همه ابعاد زندگی توصیه نمودند و خاطر نشان کردند: در سورهٴ مباركهٴ بقره فرمود: ﴿هُنَّ لِبَاسٌ لَّكُمْ وَأَنْتُمْ لِبَاسٌ لَهُنَّ﴾ زن و شوهر آبروی یكدیگر را باید حفظ بكنند و محرم یكدیگر باید باشند، اسرار یكدیگر را برای پدر و مادرشان هم نقل نكنند همان طوری كه لباس آبروی آدم را حفظ میكند و انسان را از سرد و گرم زمانی و زمینی حفظ میكند زن و شوهر باید یكدیگر را از سرد و گرم حوادث روزگار حفظ بكنند ﴿هُنَّ لِبَاسٌ لَّكُمْ وَأَنْتُمْ لِبَاسٌ لَهُنَّ﴾ همین امور باعث شد كه ذات اقدس الهی بساط زندگی را بر محور مهر و محبّت تشكیل داد آن وقت جامعهای كه خانوادهاش با این اصول سامان بپذیرد افراد جامعه هم از همین خانوادهها نشئت گرفتند جامعه عقل و مهر خواهد بود برای اینكه همهشان از خانواده عقل، همهشان از خانواده مهر آمدند دیگر در چنین جامعهای نه فساد است نه اختلاس است نه بر خلاف امنیت است نه بر خلاف امانت.
امیدواریم خداوند همگان را، شیعیان اهل بیت را، همه جوانها را مشمول مهر خاصّ خود قرار بدهد و زندگی همه را با بركت قرار بدهد.
منبع: آرشیو سخنرانی های معظم له