محتوای سایت

أعوذ بالله من الشیطان الرجیم بسم الله الرحمن الرحیم مرحوم محقق در شرایع در نظر اول از انظار چندگانهای که در کتاب ارث مرقوم فرمودند، اولین بخش آن مقدماتی بود که در آنها موجبات ارث، موانع ارث و مانند آن را ذکر میکنند تا به سهام ارث برسند. در همین مقدمه أولیٰ چند تا مسئله را ذکر کردند: مسئله اول و دوم گذشت، مسئله سوم که «المسلمون یتوارثون و إن اختلفوا...

محتوای سایت

أعوذ بالله من الشیطان الرجیم بسم الله الرحمن الرحیم قبل از ورود در بحث مانعیت قتل، در تتمه فروع قبلی این نکته مانده است که بیانات نورانی ائمه(علیهم السلام) یا درباره فتوای الهی است به آن معنا که خدا فتوا میدهد که ﴿یَسْتَفْتُونَکَ﴾ در کلاله ﴿قُلِ اللَّهُ یُفْتیکُمْ﴾[1] اگر امام معصوم(سلام الله علیه) فتوا میدهد از همین قبیل است، نه ـ معاذالله ـ از قبیل...

محتوای سایت

أعوذ بالله من الشیطان الرجیم بسم الله الرحمن الرحیم اولین مانع از موانع ارث، مسئله کفر و ارتداد است که گذشت. دومین مورد طبق بعضی از تعبیرها قتل است، طبق بعضی از تنظیمها رِق است. مرحوم علامه و همفکران ایشان دومین مانع را رق قرار دادند، مرحوم محقق و همفکران ایشان دومین مانع را قتل قرار دادند. این راهی را که مرحوم محقق در شرایع طی کرد، سرائر ابن ادریس که...

محتوای سایت

أعوذ بالله من الشیطان الرجیم بسم الله الرحمن الرحیم آخرین مسئله از مسائلی که مرحوم محقق(رضوان الله تعالی علیه) در مقدمه أولیٰ ذکر کردند این است که ترکه مرتد را چگونه تقسیم میکنند؟ سه فرع در این مسئله است که گذشت؛ اما مسئله عدّه و رجوع به زوجه و عدم رجوع به زوجه هم سه فرع مقابل آن دارد که باید مطرح شود.[1] در جریان تقسیم ارث نسبت به مرتد، اگر یکی از...

محتوای سایت

أعوذ بالله من الشیطان الرجیم بسم الله الرحمن الرحیم آخرین مسئله از این مسائل چهارگانهای که مرحوم محقق در مقدمه أولیٰ ذکر کردند احکام مرتد فطری و ملی در مانعیت ارث است. گرچه محور بحث، ارث و ممنوعیت ارث و مانند آن است، بحث از حدّ و اعدام و مانند آن نیست به باب حدود برمیگردد لکن روایاتی که مانعیت ارتداد را نسبت به ارث بازگو میکند، جریان «مهدورالدم»...

محتوای سایت

أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ ﴿وَ مِنْهُم مَن یَسْتَمِعُ إِلَیْکَ حَتَّی إِذَا خَرَجُوا مِنْ عِندِکَ قَالُوا لِلَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ مَاذَا قَالَ آنِفاً أُولئِکَ الَّذِینَ طَبَعَ اللَّهُ عَلَی قُلُوبِهِمْ وَ اتَّبَعُوا أَهْوَاءَهُمْ (۱۶) وَ الَّذِینَ اهْتَدَوْا زَادَهُمْ هُدی وَ آتَاهُمْ...

محتوای سایت

اعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم در مسئله هفتم يک نظري از مرحوم شيخ انصاري(رضوان الله عليه) هست که بعضي از آقايان آن نظر را تعقيب کردند و زمينه اشکال يا سئوالي فراهم شده، مرحوم علامه (رضوان الله عليه) درباره مسئله هفتم که فرمود: «لا يجوز نكاح الأمة إلا بإذن مالكها و لو كانت لامرأة في الدائم و المنقطع و قيل يجوز لها أن تتزوّج متعة إذا...

محتوای سایت

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم مرحوم محقق شرايع را بر اساس ارکان أربعهاي که خودشان تنظيم کرده بودند ارائه کردند؛ مسئله عبادات، عقود، ايقاعات و احکام است. عبادات، همان صلات و صوم و حج و عمره و مانند آن است. عقود، همان بيع است و ساير مسائل تجاري و جريان نکاح آخرين بخش عقود است. احکام، در قسمتهاي ارث و امثال ارث است. ايقاعات، مربوط...

محتوای سایت

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم عنوان کتاب ارث به عنوان «کتاب الفرائض» است. فرمودند نامگذاري اين کتاب به عنوان «فرائض» به استناد روايتي است که از وجود مبارک پيغمبر(صلّي الله عليه و آله و سلّم) رسيده است که فرمود: «تَعَلَّمُوا الْفَرَائِضَ وَ عَلِّمُوهَا فَإِنَّهَا نِصْفُ الْعِلْم».[1] تعبير به «مواريث» يا «کتاب الإرث» يک سلسله...

محتوای سایت

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم مرحوم محقق در شرايع، کتاب شريف ميراث را با چهار مقدمه شروع کردند[1] و برابر همين تربيع، مرحوم صاحب جواهر هم چهار اصل را قرار دادند؛[2] لکن آن جامعيتي که مرحوم ابن ادريس در سرائر به امور ششگانه برگرداند[3] «کما تقدم»، آن يک مقداري جامعتر و گوياتر است؛ گرچه آنچه که در شرايع آمده خلاصه است. مطلب بعدي...

محتوای سایت

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم آغاز کتاب ارث را مرحوم محقق(رضوان الله تعالي عليه) در شرايع به عنوان «النظر في المقدمات» ياد کردند در مقدمه أولي موجبات ارث را ذکر کردند و در مقدمه ثانيه موانع ارث را ذکر کردند.[1] خطوط کلي ارث مشخص شود، اين نظم طبيعي هم که ايشان رعايت کردند که در مقدمه أولي موجبات ارث را بيان کردند و در مقدمه ثانيه...

محتوای سایت

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم چون بنا شد خطوط کلي ارث برابر آيات سوره مبارکه «نساء» تنظيم شود بعد وارد آن بحثهايي که مرحوم محقق در شرايع مطرح کرده است[1] و ساير فقهاء ارائه کردند، اين چند نکته بايد که از همين آيات نوراني استفاده شود که برخي از اينها گذشت ولي برخي از اينها چون مرحوم آقا شيخ حسن کاشف الغطاء پسر بزرگ مرحوم کاشف...

محتوای سایت

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم در ورود به بحث ميراث و تبيين فرمايشات مرحوم محقق در شرايع در کتاب ميراث،[1] اول تبرّکاً آيات سوره مبارکه «نساء» تلاوت شد و تا حدودي ترجمه يا شرح کوتاهي از آيات ارث ارائه شد. در تتميم همين بخش، اين دو مسئله هم بايد روشن شود تا بعد از رجوع کامل ـ إنشاءالله ـ وارد اصل بحث شويم. در جريان ارث اين دو نکته...

محتوای سایت

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم با عنايت و لطف پروردگار کتاب نکاح تمام شد و از اين جلسه کتاب شريف ارث را بر اساس متن شرايع مرحوم محقق شروع ميکنيم. مرحوم محقق(رضوان الله تعالي عليه) از کتاب ارث به عنوان کتاب فرائض ياد کردند گفتند: «کتاب الفرائض و النظر في المقدمات و المقاصد و اللواحق‌ و المقدمات أربع»[1] از کتاب ارث به عنوان کتاب...

محتوای سایت

أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ ﴿أَ فَلَمْ یِسِیرُوا فِی الأرْضِ فَیَنظُرُوا کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ دَمَّرَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ وَ لِلْکَافِرِینَ أَمْثَالُهَا (۱۰) ذلِکَ بِأَنَّ اللَّهَ مَوْلَی الَّذِینَ آمَنُوا وَ أَنَّ الْکَافِرِینَ لاَ مَوْلَی لَهُمْ (۱۱) إِنَّ اللَّهَ...

محتوای سایت

أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیم بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم ﴿الْقارِعَةُ (1) مَا الْقارِعَةُ (2) وَ ما أَدْراکَ مَا الْقارِعَةُ (3) یَوْمَ یَکُونُ النَّاسُ کَالْفَراشِ الْمَبْثُوثِ (4) وَ تَکُونُ الْجِبالُ کَالْعِهْنِ الْمَنْفُوشِ (5) فَأَمَّا مَنْ ثَقُلَتْ مَوازینُهُ (6) فَهُوَ فی‏ عیشَةٍ راضِیَةٍ (7) وَ أَمَّا مَنْ خَفَّتْ...

محتوای سایت

أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیم بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم ﴿وَیْلٌ لِکُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ (1) الَّذی جَمَعَ مالاً وَ عَدَّدَهُ (2) یَحْسَبُ أَنَّ مالَهُ أَخْلَدَهُ (3) کَلاَّ لَیُنْبَذَنَّ فِی الْحُطَمَةِ (4) وَ ما أَدْراکَ مَا الْحُطَمَةُ (5) نارُ اللَّهِ الْمُوقَدَةُ (6) الَّتی‏ تَطَّلِعُ عَلَی الْأَفْئِدَةِ (7) إِنَّها...

محتوای سایت

أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیم بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم ﴿أَ رَأَیْتَ الَّذی یُکَذِّبُ بِالدِّینِ (1) فَذلِکَ الَّذی یَدُعُّ الْیَتیمَ (2) وَ لا یَحُضُّ عَلی‏ طَعامِ الْمِسْکینِ (3) فَوَیْلٌ لِلْمُصَلِّینَ (4) الَّذینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ (5) الَّذینَ هُمْ یُراؤُنَ (6) وَ یَمْنَعُونَ الْماعُونَ (7)﴾. این سوره مبارکه‌ای...

محتوای سایت

أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیم بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم ﴿أَ لَمْ تَرَ کَیْفَ فَعَلَ رَبُّکَ بِأَصْحابِ الْفیلِ (1) أَ لَمْ یَجْعَلْ کَیْدَهُمْ فی‏ تَضْلیلٍ (2) وَ أَرْسَلَ عَلَیْهِمْ طَیْراً أَبابیلَ (3) تَرْمیهِمْ بِحِجارَةٍ مِنْ سِجِّیلٍ (4) فَجَعَلَهُمْ کَعَصْفٍ مَأْکُولٍ (5)﴾. سوره مبارکه‌ای که «علم بالغلبة» آن «فیل» است و...

محتوای سایت

أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیم بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم ﴿قُلْ یا أَیُّهَا الْکافِرُونَ (1) لا أَعْبُدُ ما تَعْبُدُونَ (2) وَ لا أَنْتُمْ عابِدُونَ ما أَعْبُدُ (3) وَ لا أَنا عابِدٌ ما عَبَدْتُّمْ (4) وَ لا أَنْتُمْ عابِدُونَ ما أَعْبُدُ (5) لَکُمْ دینُکُمْ وَ لِیَ دینِ (6)﴾. سوره مبارکه‌ای که «علم بالغلبة» آن «الکافرون» و...