احكام حج
اين بخش دارای 35سوال مربوط به احکام حج به تقليد از حضرت استاد و ... مي باشد.
جواب:
1.در منيٰ قرباني به صورت مكانيزه و بدون حضور حجاج انجام ميشود، و حجاج ايراني با انجام نيت، به رئيس كاروان نيابت ميدهند. فتواي شما در اينباره چيست؟
كافي است
جوادی آملی 11/10/78
2.در حج تمتع، براي آقايان كه بار اول مشرف ميشوند انجام عمل تقصير (به معناي تراشيدن كامل موي سر) واجب است يا نه؟
تراشيدن كامل و كوتاه كردن هر كدام كافي است ولي احوط تراشيدن كامل است.
جوادی آملی11 /10/78
3.آيا بين دو عمره، فاصله لازم است؟
پاسخ: بين دو عمره، فاصله لازم نيست.
جوادى آملى ٣٠/١/٧٤
4.آيا زنها به طور مطلق مىتوانند پس از نيمهشب، از مشعر به منا كوچ كنند؟
پاسخ: زنها كه كوچ كردن در روز براى آنان دشوار است، مىتوانند بعد از نيمهشب كوچ كنند.
جوادى آملى ٣٠/١/٧٤
5.آيا عمرهي مفرده يا عمرههاى مكرّرِ بعد از آن را مىتوان به نيّت نيابت جمع انجام داد يا فقط به نيابت از يك نفر مىتوان انجام داد؟
پاسخ: نيابت از چند نفر جايز است.
جوادى آملى ٣١/١/٧٤
6.استظلال در ايام احرام چه حكمي دارد؟ اگر برخلاف فتواي جناب عالي عمل شده باشد، كفاره آن چيست و وقت اداي آن چه هنگام است؟
پاسخ: استظلال براي مردِ مُحرِم در حال سفر، حرام و كفّارهي آن يك گوسفند است كه اگر در حج ادا نكرد، بعد از بازگشت از حج، كافي است.
جوادي آملي ٣١/١/٧٤
7.آيا مسجد شجره ميقات است يا از كنار آن هم احرام كافى است؟ و آيا بين زن و مرد فرقى است؟
پاسخ: احرام از اطراف متصلِ مسجد شجره كافى است؛ گرچه احرام در مسجد افضل است و فرقى بين زن و مرد نيست.
جوادى آملى ٣٠/١/١٣٧٤
8.حكم استظلال در شب چگونه است؟
پاسخ: جايز نبودن استظلال از آفتاب، مخصوص روز است.
جوادى آملى ٣٠/١/١٣٧٤
9.محل احرام حج، مكّه قديم است يا مطلق مكّه؟
پاسخ: محل احرام حج تمتّع، شهر مكّه است؛ گرچه شهر بزرگ شده باشد.
جوادى آملى ٣٠/١/١٣٧٤
10.آيا براى زنان و سالمندان و ضعيفان، رمى جمرات در شب جايز است؟
پاسخ: رمى جمرات براى زنان و افراد معذور، در شب، جايز است.
جوادى آملى ٣٠/١/١٣٧٤
11.مطاف، بين مقام و بيت است يا بيرون مقام هم كافى است؟
پاسخ: در حال ازدحام و اتصال طواف كنندگان، طواف در بيرون مقام هم كافى است.
جوادى آملى ٣٠/١/٧٤
12.حكم رفتن به توابع مكّه بين عمره تمتع و حج، بدون احرام حج چيست؟
پاسخ: خروج از مكّه بعد از عمره تمتع و قبل از حج، در صورت حاجت، با احرام، جايز است.
جوادى آملى ٣٠/١/٧٤
13.آيا طلبهاى كه به عنوان مُعين به مكّه مىرود و امورات معاش او با شهريه مىگردد، مستطيع است؟
پاسخ: كسى كه به عنوانِ مُعين و مانند آن، توان رفتن به مكّه را دارد، مستطيع است؛ گرچه هزينه او از شهريه تأمين شود.
جوادى آملى ٣٠/١/٧٤
14.آيا پوشيدن ثوبين احرام براى زنها لازم است؟
پاسخ: پوشيدن دو جامهي احرام بر زن واجب نيست.
جوادى آملى ٣٠/١/٧٤
15.اقتدا به امام جماعت در مسجد النبي و مسجد الحرام و مساجد محل سکونت در اين دو شهر در ايام حج و عمره و نيز سجده بر روي فرش در اين مساجد چه حکمي دارد؟
بفرماييد حکم نماز استداره اي در مسجد الحرام که مأمومين رو به روي امام و يا جلوتر از او قرار مي گيرند چه مي باشد؟
1- اقتداء به امام جماعت در مساجد مرقوم و شرکت در نماز جماعت مزبور صحيح و واقعي ثانوي است.
2- سجده بر روي فرش در موارد ضروري جائز است.
3-لازم است فقه اهل بيت عصمت و طهارت(عليهم السلام) در مجامع علمي جهان اسلام تبيين شود تا پيروان هر مذهبي بدون تقية خوفي يا مداراتي وظيفه خود را آزادانه انجام دهند.
4- نمازِ استداره اي در مسجد الحرام در صورتيکه مأموم جلوتر از امام نسبت به کعبه نباشد جائز است.
جوادي آملي 2/2/82
16.آيا انجام بيش از يك عمره در ماه جايز است. در صورت منفي بودن پاسخ، عمرهي اضافه به يابت از ديگري چه حكمي دارد؟
انجام عمرههاي متعدد در يك ماه خواه براي خود و خواه به عنوان نيابت صحيح است.
جوادي آملي
17.مستدعي است بفرماييد سعي ما بين صفا و مروه در قسمت اضافه شده فعلي ـ كه به صورت عرضي ميباشد ـ چه حُكمي دارد؟
سعي بين كوه صفا و كوه مروه هر چند تعريض شده باشد كافي است به شرط آنكه خارج از عرض كوههاي مزبور نباشد.
جوادي آملي 22/1/1387
18.از نظر حضرتعالي، طواف بايستي بين خانه و مقام باشد يا در شرايط خاص و يا به طور كلي، بيرون از مقام نيز جايز است؟ همچنين طواف در طبقه دوم مسجدالحرام چه حكمي دارد؟
در صورت اتصال طوافكنندگان، طواف در بيرون از مقام جايز است. طواف در طبقه دوم در صورت عدم امكان از طبقه اول، جايز است.
جوادي آملي
19.با توجه به ازدحام جمعيت و ممانعت مأموران سعودي، نماز طواف در طرفين مقام ابراهيم و با فاصله جايز است، يا نه فقط بايستي پشت و نزديك مقام باشد؟
در صورت عدم امكان پشت مقام تا حدّي كه نزد [خلف] مقام صادق باشد جايز است
جوادي آملي
20.اخيرا بيماري خاصي به نام آنفولانزاي خوکي در کشورهاي مختلف و از جمله عربستان رواج پيدا کرده که نگراني هايي را در دولت و ملت ايران خصوصا نسبت به حج و عمره به وجود آورده است، ليکن تا کنون هيچ مقام مسئولي حتي خود دولت عربستان نسبت به منع قطعي حج و عمره اظهار نظر نکرده اند. تنها وزير بهداشت دولت عربستان توصيه کرده است بيماران خاص و افراد بالاتر از شصت و پنج سال و نيز خردسالان به عمره و حج نروند.
از سوي ديگر از مجموع حدود هفتصد هزار نفر زائر عمره سال جاري نيز تا کنون حدود 50نفر بر اساس اخبار منتشره به اين بيماري مبتلا شده اند که همگي بحمد الله معالجه گرديده اند.
حال با توجه به نکات فوق خواهشمند است مرقوم فرماييد:
1. آيا ضرر محتمل در حدّ آمار فوق دليلي بر تأخير حج افراد مستطيع خواهد شد؟
2. آيا با توجه به اين که دولت عربستان منع قطعي براي افراد خردسال و بالاي شصت و پنج سال و
بيماران خاص ندارد، با اين مقدار احتمال ضرر، افراد مي توانند حج خود را به تأخير بيندازند؟
1. ضرر محتمل (در حدّ مذکور) نسبت به کساني که وجوب حجّ بر آنان مستقرّ شد مجوّز تأخير نيست.
2. ضرر محتمل(در حدّ مذکور) نسبت به کساني که امسال مستطيع شدند در صورت اطمينان به اينکه سال آينده هيچ ضرر محتمل ديگري پيش نمي آيد، مجوّز تأخير است.
3. در هر صورت اگر کسي با فرض مزبور حجّ انجام داد، حجّ او صحيح است.
جوادي آملي ، 15/5/88
20.سوال: کسي که در مجموع اقامت در مکه و مشعر و مني ده روز مي ماند و سپس به مکه بر مي گردد نماز در اين اماکن پس از بازگشت به مکه از نظر قصر و اتمام چيست؟
جواب:
1. نماز در مکه به دو صورت قصر و اتمام صحيح است.
2. نماز در غير مکه(در فرض مزبور) قصر است.
جوادي آملي، 24 آبان 1388
21.سوال: آيا مي شود نماز قضاء يوميه را به امام جماعت اهل سنت اقتداء کرد.
جواب:
ميتوان اقتدا کرد.
جوادي آملي، 24 آبان 1388
22.سوال: هنگامي که امام جماعت اهل سنت در نماز سوره سجده دار مي خواند و نمازگزاران در اثناي قرائت، به سجده مي روند و بر مي خيزند؛
1.اولاً تکليف چيست؟
2.اگر کسي عمدا يا جهلاً يا سهواً سجده را ترک کرد، نمازش چه حکمي دارد؟
3.اگر ندانسته به رکوع رفت و سپس به سجده و دوباره به قيام برگشت تکليف چيست؟
جواب1:
1.در صورت امکان با اشاره سجده نمايد و بعد از نماز سجده کند و نماز او صحيح است.
2.در صورت عدم امکان چون مخالف تقيه است سجده کند و احتياطاً نماز را اعاده کند ، هر چند اقوي
صحت نماز است.
جواب2:
نماز در فرض مذکور صحيح است.
جواب3:
نماز را در فرض ياد شده اعاده نمايد.
جوادي آملي، 24 آبان 1388
23.سوال:آيا رمي جمرات در طبقه سوم و چهارم... جايز است؟
جواب:
جائز است.
جوادي آملي، 24 آبان 1388
24.سوال: پشت بام مسجد النبي که ديوار اطراف پشت بام بيش از قامت انسان بلند است و هيچ طرف صفهاي جماعت مسجد پيدا نيست آيا اقتداء با اين وضع صحيح است؟
جواب:
1.در صورتي که به وسيله يکي از مأموم ها که حاجبي ندارد اتصال حاصل شود اقتداء صحيح است.
2.در صورتي که به هيچ وجه اتصالِ بدون حجاب حاصل نباشد،براي مردها صحيح نيست.
جوادي آملي، 24 آبان 1388
25.سوال: کسي که در آخر ماه محرم به احرام عمره شده و بقيه اعمال را در ماه بعد انجام داد، آيا عمره اش از ماه قبل محسوب مي شود يا ماه بعد؟
جواب:
1. عمره مفرده در هر ماه صحيح است.
فاصله بين دو عمره شرط نيست.
جوادي آملي، 26آبان 1388
26.سوال: افرادي که قرائت نمازشان صحيح نيست آيا مي توانند نائب شوند؟ و براي نماز نايب بگيرند.
جواب:
با اذن منوب عنه صحيح است.
جوادي آملي، 26آبان 1388
27.سوال: کسيکه نماز طواف را به جهت ازدحام جمعيت در نقطه دور از پشت مقام خوانده و بعد از نماز طواف با بقاء موالات عرفيه و فوت موالات عرفيه آيا اعاده نماز طواف بعد از رفع مانع پشت مقام لازم است؟
جواب:
اعاده نماز طواف لازم نيست.
جوادي آملي، 26آبان 1388
28.سوال: قطع طواف بدون عذر و انجام فعل منافي و فوت موالات بعد از شوط چهارم طواف فرموده ايد احتياطاً اتمام و اعاده کند.
اگر تکميل نکند و فقط اعاده کند آيا طوافش اشکالي پيدا مي کند
جواب:
انجام طواف کامل به قصد جامع بين تکميل و اعاده کافي است.
جوادي آملي، 26آبان 1388
29.سوال:اگر حاجي بعد از انجام اعمال عمره و حج بفهمد وضويش باطل بوده و يا بي وضو بوده، وظيفه اش چيست؟
جواب:
1.اگر بعد از عمره و قبل از حج بفهمد بدون وضوي صحيح طواف عمره را انجام داد بايد طواف و اعمال بعد از آن را اعاده کند.
2. اگر بعد از حج فهميد و زمان اعاده گذشت حج او باطل است.
جوادي آملي، 26 آبان 1388
30.سوال: اگر حاجي در اثناء طواف محدث شده ولي با اعتقاد به صحت اعمال حج را انجام داد ، آيا حجّش صحيح است؟
و آيا فرق دارد در حدوث حدث بعد از شوط چهارم باشد و يا قبل آن؟
جواب:
1.طواف از ارکان حج است و بدون وضو باطل است.
2.فرقي در حکم مذکور بين بعد از شوط چهارم و قبل از آن نيست.
جوادي آملي، 26آبان 1388
31سوال: اگر طواف کننده نجاست بدن يا لباس را فراموش کند و در اثناي طواف يا بعد ازآن يادش بيايد حکم آن چيست؟
جواب:
در صورت فراموشي بايد بدن و لباس را پاک کند و طواف را اعاده نمايد.
جوادي آملي، 26آبان 1388
32.سوال: کسي که طواف و نماز طواف را با بدن يا لباس نجس از روي جهل يا نسيان به جا آورده آيا اعاده طواف و نماز واجب است؟ و تکليف او نسبت به اعمال مرتبه چيست؟
جواب:
1.اگر جاهل به نجاست بود طواف و نماز طواف صحيح است.
2.اگر ناسي بود احوط اعاده طواف و نماز طواف است.
جوادي آملي، 26آبان 1388
33.سوال: با وضع موجود در مسجد الحرام در صورت تقدم زن بر مرد در نماز طواف آيا نماز طواف آنها صحيح است؟
جواب:
صحيح است.
جوادي آملي، 26آبان 1388
34.سوال: اگر حاجي قبل از درک عرفات يا مشعر در تمام وقت بيهوش باشد و بعد از اعمال حج به هوش بيايد حکم حج او چيست؟ و وظيفه او نسبت به خروج از احرام چيست؟
جواب:
1.اگر سال اول استطاعت او بود، حج بر او واجب نيست و اگر قبلاً مستطيع شده بود بايد بعداً حج انجام دهد.
2.ظاهراً تبديل به عمره مفرده مي شود و با انجام طواف، نماز طواف، سعي و تقصير از احرام خارج مي شود.
جوادي آملي، 26آبان 1388
35.سوال: آيا سعي در طبقه زير زمين و طبقه سوم و چهارم ... جايز است؟
جواب:
1.سعي در طبقات مذکور جائز است.
2. سعي در طبقات فوق زمين مقدم بر سعي در طبقه زير زمين است
جوادي آملي، 24 آبان 1388