بیان جایگاه شیعه و فرهنگ انتظار / ضرورت شناخت فرهنگ انتظار در عصر غیبت

15 02 2025 5450788 شناسه:

 

​​​​​​​حجت الاسلام و المسلمین استاد مرتضی جوادی آملی در برنامه ویژه میلاد امام زمان در شهرستان نکاء (1403/11/26)  حضور پیدا کرده و سخنرانی نمودند.

استاد مرتضی جوادی آملی در سخنان خود به تبیین جایگاه شیعه، ضرورت فرهنگ انتظار و نقش امامت در هدایت بشریت پرداخت.

ایشان با اشاره به اینکه شیعه یک فرقه جداگانه از اسلام نیست، بلکه تمام حقیقت دین را در خود جای داده است، اظهار داشت: شیعه ریشه در منابع وحیانی دارد و این قرآن کریم است که حقیقت امامت را به‌عنوان استمرار رسالت تبیین می‌کند.

استاد مرتضی جوادی آملی با تأکید بر اهمیت انتظار در دوران غیبت، خاطرنشان کرد: مهدویت یک حقیقت زنده و حاضر است و جامعه منتظر باید در تمام ابعاد زندگی خود این فرهنگ را درک و اجرا کند. انتظار حقیقی تنها به معنای چشم‌به‌راه بودن نیست، بلکه نیازمند آمادگی و ساختن جامعه‌ای بر پایه معارف الهی است.

ایشان همچنین به دستاوردهای علمی و معرفتی شیعه اشاره کرد و از برگزاری همایش بین المللی تفسیر تسنیم و رونمایی از 80 جلد تفسیر تسنیم، اثر آیت‌الله جوادی آملی، در روز دوشنبه ششم اسفندماه امسال خبر داد و آن را نمونه‌ای از تلاش علمی شیعه در راستای تبیین معارف وحیانی دانست.

استاد مرتضی جوادی آملی در پایان با اشاره به اینکه تحقق عدالت جهانی تنها در سایه ظهور امام عصر (عج) ممکن است، تأکید کرد: انتظار، نه یک امر منفعلانه بلکه برترین عمل امت است، زیرا باور به ظهور، تضمین‌کننده تحقق وعده‌های الهی در مورد برقراری عدل و گسترش حق در جهان است.

​​​​​​​
دانلود فایل تصویری
دانلود فایل صوتی

سخنرانی استاد مرتضی جوادی آملی در برنامه ویژه میلاد امام زمان در شهرستان نکا


​​​​​​​
 

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی جمیع الانبیا و المرسلین سیما خاتمهم و افضلهم حبیب اله العالمین ابوالقاسم المصطفی محمد اللهم صل علی و علی الاصفیا من عترته لاسیما خاتم الاوصیا بقی الله فی العالمین حجت بن الحس عسگری روحی و ارواح العالمین له الفدا بهم نتولا و من اعدام نتبرعوا الی الله

ماه معظم شعبان به نیمه رسید و بدر امامت طلوع کرد و میلاد مسعود و خجسته حضرت بقی الله الاعظم را همگان شاهدیم بر این منت الهی خدا را سپاس می‌گوییم و خود را مستعد سیل بهتر و کسب فراتر از معارف و حقایقی را که این امام عزیز به ارمغان آورده است مستعد و آماده می‌سازیم جهان تشیع دارای شاخص ها و مشخصات عزیز و عظیمیست همه ویژگی هایی که در جهان تشیع وجود دارد ریشه در منابع وحیانی دارد و این قرآن مجید است که حرکت اندیشه رسول گرامی اسلام را بیان نموده و استمرار می‌بخشد نکته‌ای که مقدمتاً باید تقدیم محضر شریف شود این است که گرچه شیعه به لحاظ مسائل مذهبی به صورت متفاوت متفاوتی با سایر مذاهب اسلامی مطرح است اما اصل و اساس شیعه در متن و مغزای حقیقت دین نهفته است و ما شیعه را نباید گروهی و فرقه‌ای از اسلام بدانیم بلکه همه حقیقت اسلام را شیعه با خود به همراه دارد و در حقیقت شیعه همه اسلام است زیرا آنچه را که در متن شیعه به عنوان یک اصل اساسی تبیین و برهانی شده ریشه در اصل وحی دارد و قرآن مجید مسئله امامت را در راستای رسالت به گونه‌ای صریح و روشن اعلام فرمود یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک فان لم تفعل فما بلغت رسالته اون کسانی که سقیفه را در مقابل غدیر قرار دادند اون‌ها جریان انحراف و تحریف را در دین باز کردند و غدیران که هنگامه و حماسه غدیر را برپایی داشتن و بر ولایت علی بن ابی طالب و اولاد معصومینش سلام الله علیهم اجمعین پا فشرده و اصرار کردند و به عنوان ایمان و عقیده الهی آن را برای خود پسندیده‌اند این‌ها همان کسانی‌اند که حقیقت دین را با خود دارند و لذا اگر دیگران بر این امر اصرار دارند که شیعه را به عنوان یک فرقه از فرقه‌های اسلامی معرفی کنند این منطق ناصحیح و نادرست است بلکه شیعه همه اسلام و تمام حقیقت دین است که خدای عالم فرمود الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا آیا اون دینی که بدون ولایت و امامت باشد دین کامل است آیا دینی که بدون حماسه غدیر باشد دین تمام است آیا دینی که از ولایت علی و اولاد علی علیهم السلام تهیست مرضیه پروردگار عالم است خیر بنابراین ما بر خود می‌بالیم که این ایمان و باور راستین را از مغزای قرآن و وحی داریم و حماسه غدیر را به عنوان یکی از جلوه‌های اصیل دین و رکن رکین دین می‌شناسیم و بر آن اصرار می‌ورزیم اما این جریان که به عنوان امامت شناخته شده است آقا آغازی دارد و انجام آغاز جریان ولایت را مولا الموالین سید الاولیا سید الاوصیا حضرت علی بن ابیطالب علیهم آلاف التحیة والثنا داراست ولکن انجام حقیقت پایان این حقیقت که باید این خورشید ولایت به درستی تابیده بشود و حقیقت دین آشکار بشود و آنچه که خدای عالم اراده فرموده است محقق شود او عدل منتظر است او حق منتظر است و همگان مشتاق و منتظر زیارت روی او و کوی اوییند لذا این جشن بزرگی که شما مردم متدین نکاح برگزار می‌کنید و در صف اول روحانیت معظم و مشاعیل هدایت و امت مومن و بیدار این شهر این گونه قیام کردند تا از شخصیت یگانه عالم هستی و عصاره عالم خلقت به عظمت یاد کنند این جلوه‌ای از جلوه های ایمانی محسوب می‌شود این بیان حقیقت دین است اما رسالت جامعه اسلامی در فضای عالم غیبت بسیار سنگین و عظیم و دشوار است بله فخر ما سعادت ما عزت و عظمت ما در گرو شخصیت ممتاز عالم هستی حجت الله البالغه امام زمان روحی و ارواح العالمین له الفدا هست بدون تردید همانطوری که در روایات ما آمده در عصر غیبت دین را و ایمان را حافظ بودند و در حقیقت ایمان را برای خود فراهم آوردند مثل این آن است که قطعه‌ای از آتش در کف دست باشد ما در شرایطی باورها و ایمانمون را مستحکم و پولادین نگاه داریم که امام ما گرچه حاضر است اما ظاهر نیست مومنانی که در عصر غیبت می‌زیند و با غیبت بقیه الله خود را هماهنگ کرده‌اند و شب و روز بر او درود می‌فرستند و خود را مهیای حضور و ظهور او می‌دارند این‌ها کذبر الحدیدند بسیار در پیشگاه خدا و پیغمبر و اهل بیت عزیزند این امر مسلم است و در روایات ما بر این امر اصرار شده که مومنان دین باوران عقیده‌م امر امامت در عصر غیبت از یک شاخصه‌های برتری برخوردارند ولکن رسالت ما وظیفه ما و آنچه که بایستی در عصر غیبت این جامعه عظیم بر او توجه کند بسیار مهم و حیاتی است برادران و خواهران خدای عالم امت رسول گرامی را به عنوان خیر امت معرفی کرده است و کنتم خیر امت اخر الناس اکنون امت‌های فراوانی در جهان انسانی هستند اکنون بسیاری از مدعیان حقوق بشر یا مدعیان ادیان انسانی یا حتی ادیان الهی هستند و خود را کامل‌تر خود را مجهز تر و مهیاتر برای اداره جامعه بشری آیا واقعاً چنین است آیا اندیشه‌ای که اسلام اسلام اسلامی که مغزایش را قرآن و عترت برای ما تشریح کرده است حقیقتی که امام به عنوان سایه افکن در همه احکام و حکم و معارف حضور دارد و لحظه‌ای از ما غافل نیست آیا جامعه ما از این امر و از اون ادعایی که بشر امروز دارد آیا از اون ادعا عقب افتاده آیا به جامعه اسلامی خصوصاً امتی که به عنوان شیعه شناخته می‌شود آیا او را عقب افتاده باید بدانیم او را جامعه‌ای پسمانده بدانیم او را جامعه‌ای که از معارف از اخلاقیات از حکم از حقوق و نظائر آن دور مانده است باید ببینیم یا جامعه‌ای باید معرفی بشود که تحت حمایت و هدایت امام منتظر بهترین معارف عالی‌ترین جلوه‌های از حکمت و اخلاق و برترین حقوق باید به جهان انسانی معرفی بشود مایلم در چنین شبی که متعلق است به بقیه الله الاعظم و شما عزیزان مشتاقانه حضور یافته‌اید تا عرض ارادت کنید به ساحت مقدس حضرت بقیة الله از یک حقیقتی پرده بردارند تا شما بدانید که این دین چقدر عظیم و والاست در همین ماه اسفند در پیش رو یعنی ششم اسفند ۱۴۰۳ از تفسیر تسنیم که یک رهاورد عظیم وحیانیست و حضرت آیت الله جوادی آملی ۴۰ سال بر منبر وحی و قرآن و تفسیر این کتاب آسمانی نشست تا حقیقت قرآن را برای جامعه بشری باز کند و این حقیقت والا را نشان بدهد این یک سند افتخار از حاکمیت این دین عظیم است گرچه این دین علوم فراوانی را جهان بشری عرضه داشته است هنر و شعر اخلاق و حقوق فقه و احکام معارف و عرفان همه و همه از دستاوردهای ارزشمندیست که حوزه‌های علمیه برای بشر فراهم آورده اند اما این نسخه‌ای که به عنوان تفسیر تصنیم برای جامعه بشری آمد می‌خواهد نشان بدهد که قرآن که کتاب الهی‌ست وحی آسمانی‌ست و ۱۴۰۰ سال قبل به عنوان معجزه رسول گرامی اسلام آمده آمد تا بشر را آزاد کند بشر را به حق و عدل برساند بشر را به اخلاق و حقوقش آشنا کند بشر را به احکام و حکمش آشنا بسازد این قرآن این تفسیر می‌تواند سند زنده و گویایی از عظمت اسلام و خصوصاً قرآن مجید باشد و این بدون عنایت حضرت بقیه الله الاعظم امکان نداشت و ندارد این‌جور نیست که امام علیه‌السلام در پس پرده غیبت باشد گرچه چشمان ما شاید شاهد این نور و این حضور نباشد اما جلوه‌هایی که در این راستا ما شاهدیم از جمله تفسیر تسنیم نشانگر این واقعیت است که جامعه منتظر باید خود را از هر جهت در انتظار نگاه بدارد ما فرهنگ انتظار را گم کرده‌ایم کسانی که در دوران غیبت به سر می‌برند و مهدویت را باور دارد باید در چارچوب انتظار زیست کنند معنای انتظار را ما برای جامعه تعریف نکرده‌ایم حقیقت انتظار را که به عنوان یک فرهنگ غنی آسمانی و الهی‌ست بایستی جامعه ابلاغ بشود تا جامعه‌ای الهی و مهدوی در سایه انتظار شکل بگیرد اگر شما می‌بینید دعاهایی مثل دعای افتتاح دعای ندبه دعای عهد و ده ها دعای دیگر دعای فرج زیارت‌هایی که برای حضرت بقی الله آمده مشهون از معارف و کم است و راه ارتباط جامعه را با بقیه الله دارد حفظ می‌کند برای آن است که ما احساس نکنیم نام نداریم یا امام در غیبت است غیبت به معنای اینکه ما این ظاهر مجسم و مجس را نمی‌بینیم بله اما این فرهنگ را این مکتب را این معارف و حکم را این اخلاق و حقوق را ما از زوایای سخن اون حضرت کاملا مشهود می‌بینیم و لذا ما می‌توانیم حضور امام را سایه‌افکن بر همه شئونات خود ببینیم و فضای انتظار را در جامعه تعریف کنیم ما فاصله‌مون فاصله ما با امام متأسفانه زیاد است حجاب‌ها و موانعی ایجاد شده تا ما نتوانیم چهره درخشان امام را از پس معارف و حکم و سخنان ارزشمند او بشنویم و بیابیم و این رسالت جامعه اسلامی خصوصاً فرزانگان حوزه و دانشگاه است که مسئله مهدویت را به عنوان یک گفتمان حقیقی روز تا روزی که اون حضرت طلوع بکند بایستی داشته باشیم آنچه که بر عهده همه ماست شناخت این مکتب است که در این فرصت کوتاه به یکی یا دو تا از اون جلوه‌های والای مهدویت پاره کنم و عرضم را به پایان برسانم امام زمان علیه السلام یک حقیقت زنده و حاضریست که اولاً ما به وجود او به عنوان مهدی موجود موعود باور داریم او کسی است که از فرزند امام عسکری علیه السلام و مادرش حضرت نرگس خاتون است در موعد خاص در زمان خاص در مکان خاصی این حضرت به دنیا آمد و اکنون تحت حمایت الهی به عنوان حجت‌الله البالغه برای جامعه ما نورافشانی می‌کند امام یا ظاهر و مشهور است یا باطن و مستور این را علی بن ابیطالب علیه السلام در نهج شریفشان فرمودند اینجور نیست که همواره امام به لحاظ شخصش به لحاظ حضور فیزیکیش حتماً باید در جامعه باشد بله که اگر مکتبش مرامش آیینش افکار و آثارش در جامعه وجود داشته باشد او زنده حاضر و ناظر است و این معنا اکنون وجود دارد آنچه که از امام علیه السلام به ما رسیده از طریق مختلف ادعیه و زیار می‌تواند راهگشا باشد یک نکته اینکه از خود پیامبر گرامی اسلام اولاً خدای عالم اراده بر این امر را در کتابش و کلامش و قرآن عزیز بیان داشته و نرید و خدای عالم اراده می‌کند اراده خدا بر این است اینکه عده‌ای را به عنوان ائمه و وارث زمین قرار بدهد و نجلهم ائمه و نجلهم الوارثین این اراده الهی بر تحقق این معناست که دین حق عدل این‌ها توسط امام معصوم علیه‌السلام به جامعه خواهد رسید ما منتظران یک حقیقت موهوم نیستیم منتظران یک امر مشکوک نیستیم بلکه منتظر حقیقتی هستیم که خدا از آن خبر داده و به عنوان اراده خویش اظهار کرده و اونها را به عنوان ائمه و وارثان زمین معرفی کرده است بنابراین ما دو نوع انتظار داریم یک انتظار مضموم یک انتظار ممدوح ایمان است انتظار ما افضل الاعمال است انتظار ما عبادت است و انتظار ما جزء باورهای اصلی ماست و ما را در باورهای قبلی این باور تثبیت می‌کند اگر امام زمان نبود اگر این عدل منتظر نبود اگر این حق ممدوح نبود همه مسائل زیر سوال بود دقت کنید برادران و خواهران ما به عدل خدا اعتقاد داریم ما به فرمان الهی ایمان و باور داریم ما به آنچه که خدای عالم به عنوان دین برای ما فرستاده باور داریم اما این باور را باید ببینیم باید ملاحظه کنیم مشهود جامعه بشری بشود و این باور زمانی تحقق کامل خواهد یافت که بقیه الله به امر الهی ظهور ظاهر بشود و اراده خدای عالم در اون امر محقق بشود یعبدوننی ولا یشرک بی احدا خدای عالم منتظر اون حالیست اون زمانیست اون شرایطی است که همگان همگان خدای یگانه را عبادت کنند و لاغیر و هرگز شرک و بت پرستی و نظائر آن در جامعه نباشد ثانیاً و شاهد عدل حقیقی باشند عدل اکنون گمشده جامعه ماست حق اکنون گمشده جامعه ماست ما از عدل خیلی شعار دادیم خیلی از عدل و حق سخن گفتیم اما بی عدالتی و بیدادگ حاکمیت خود را دارد بر ما تحمیل می‌کند اگر عدل حقیقی را و حق راستین را ما در جلوه وجود مقدس حضرت بقیه الله الاعظم نبینیم به همه چی شک می‌کنیم باورهایمون ایمانمون اعتقادمون به آنچه که خدای عالم فرموده است مورد سوال و زیر سوال خواهد رفت لذا امام زمان تحقق بخشنده همه باورهای ماست همه اعتقادات ماست تحقق بخشنده اراده الهیست و نرید و ان نمکن این اراده حق بر تمکین و بر تقویت این جریان یک امر اصیل است تردید کنیم و مبادا این انتظارمون را کم بشماریم چرا رسول گرامی اسلام افضل افضل اعمال امت را انتظار معرفی می‌کند زیرا اینکه انسان امامش را نبیند اما او را باور کند اولاً به احکام و حکم و اخلاق و حقوق و معارف و عرفانش باور داشته باشد ثانیاً تحقق او را وعده راستین الهی بداند که خدای عالم هرگز وعده‌اش تخلف ناپذیر است و او را عدل منتظر و حق منتظر بداند آنگاه است که ایمانش و اعتقاد و باورش را پای مستحکم و فولادین دانسته بنابراین امام زمان یک شخص نیست امام زمان همه حقیقت دین است او بقیه الله است از امام صادق علیه السلام سوال کردند که اگر ما بخواهیم به امام زمانمون سلام بدیم چی بگیم فرمود بگید السلام علیک یا بقی الله آیا می‌دانید بقیه الله یعنی چی یعنی هر آنچه که از آدم تا خاتم آمد و هر آنچه که از علی بن ابیطالب تا امام عسکری آمد همه و همه از رسالت‌ها از صفایا و کرام رسالت الهی که به انبیای اولوالعزم داده شده است همه و همه در اختیار این امامی است که به عنوان عصاره خلقت است لذا باور به امام زمان باور به یک شخص نیست باور به خاتم الاوصیا تنها نیست بلکه باور به همه ادیان الهی و همه وعده‌های خداست که خدای عالم این وعده را هرگز تخلف نخواهد کرد ان الله باید مسئله امام زمان مسئله مهدویت مسئله انتظار احادیث و بیاناتی که راجع به امام زمان است دعاهایی مثل دعای ندبه دعای عهد دعای فرج زیارت‌های متعددی که برای حضرت بقی الله الاعظم است به عنوان گفتمان اصلی جهان تشیع معرفی بشود و این متاسفانه نیست ما فقط در ایام نیمه شعبان یک جشن این‌گونه می‌گیریم و یک غذایی می‌دهیم و تمام می‌شود در حالی که این اوج حرکت اعتقادی همه ادیان الهی است که بایستی با یک معرفت اصیل همراه باشد در خطام رسول گرامی اسلام حضرت محمد مصطفی به جابر بن عبدالله انصاری می‌فرماید ای جابر تو سن عمر و سنت طولانی می‌شود و فرزندم با علیه السلام رو می‌بینی هم اسم من است چون جناب جابربن عبدالله انصاری رسول الله رو دید علی مرتضی را دید فاطمه زهرا را زیارت کرد حسن بن علی رو زیارت کرد حسین ابن علی رو زیارت کرد امام سجاد رو زیارت کرد و به امام باقر رسید شش معصوم را او زیارت کرد رسول الله به او گفت جابر عمر طولانی پیدا می‌کنی به فرزندم باقر میرسی وقتی به او رسیدی سلام مرا به او ابلاغ کن و به او بگو مهدی این امت از فرزندان توست این جابرب عبدالله انصاری که از صحابیه خاص و اول حرم حسینی است او زنده ماند تا به امام باقر علیه السلام رسید یک نوجوان ۱۳ ساله ۱۲ ساله خدمت امام رسید عرض کرد من جابر جابر بن عبدالله انصاری‌ام سلام پیامبر خدا را برای شما آورده‌ام و پیامبر فرمود به من فرمود به فرزندم باقر بگو که مهدی این امت از فرزندان تو و ذریه توست همه امامان ما برادران و خواهران گفتمان مهدویت یک حقیقت زنده‌ای‌ست که در منابع وحیانی ما به صورت گسترده وجود دارد در کلمات علی بن ابیطالب در کلمات فاطمه زهرا تا خود امام عسکری علیهم آلاف التحیة والثنا راجع به مهدی عزیز سخن رفته است مرام او آیین او نحوه حکومت او اللهم انا نرغب الیک فی دولت کریمه تعز به الاسلام و اهلله النفاق و اهله اون عزت حقیقی اینکه ما شعار میدیم نه اینی که ما حرفشو می‌زنیم نه عزت حقیقی از آن اسلام و جامعه الهی و دینیست و ذلت و خصلت و پستی برای اون دسته از افرادی است که در کسوت نفاق هستند به جابر گفت جابر آیا در چه وضعی هستی شما حساب کنید جابربن عبدالله انصاری با این همه سابقه در دیانت یک جوان و نوجوان ۱۳ ساله به او می‌گوید جابر در چه وضعی هستی او می‌گوید در وضعی هستم که فقر را بر غنا و مرض را بر صحت ترجیح می‌دهم اما امام علیه السلام فرمود ولی ما ائمه این‌جور نیستیم یعنی تو در مقام صبری ولی ما در مقام رضاییم اگر خدا بر ما فقر بپسندد فقر را و اگر غناب پسندد غنا را اگر صحت بپسندد صحت را و اگر مرض بپسندد مرض را یعنی این امام صاحب مقام رضا و سلیم است و جابر بن عبدالله انصاری صاحب مقام صبر این انسان است که می‌تواند انسان کامل و معرفی شده از طرف پروردگار عالم بشود از حوصله‌ای که فرمودید من بسیار سپاسگزارم برادران بزرگوار و خواهران گرامی که این مطالب را با حوصله گوش فرمودند بسیار سپاسگزارم از برادران پازل و علمای حاضر در مجلس حضرت آیت الله بیانی و سایر بزرگوارانی که از مسئولان محترم شهر در این نشست مردمی حضور پیدا کرده‌اند به نوبه خود سپاسگزارم به دعوت همه مردم متدین و عزیز نکاح با حضور پیدا کردم و برای خود سعادت میدانم و از اینکه در این جمع گرامی هستم خدا را شاکرم و امیدوارم در کنار شما نام بنده به عنوان کسانی که محب و علاقه علاقمند به ساحت مقدس حضرت بقیه الله است اثبات و ثابت بشود بیش از این تصدیق نمی‌دهم آرزو دارم که انشاالله عزتی که وعده الهی است برای امت اسلام اللهم اننا نرغب الیک ما اول انقلابمون اینا رو می‌خوندیم اونایی که سنشون یه مقدار بالاتر است ما با این شعار حرکت کردیم اللهم اننا نقب الیک فی دولت کریمه تعز به الاسلام نفاق و اهلله این شعار بود ما به هوای این حرکت کردیم تا کجا رسیدیم خدا می‌داند وضعیت ما چقدر با این شعار مطابق است خدا می‌داند شرایطی که به عنوان عدل منتظر خود را زمینه ساز حضور و ظهور آن می‌دانستیم خدا می‌داند امیدواریم که ارواح طیبه شهدا با روح سیدالشهدا انشاالله و امام شهدا با سیدالشهدا محشور باشد و همه ما انشاالله جزء منتظران واقعی حضور حضرت بقیه الله الاعظم محسوب بشویم امیدواریم که گذشتگان این جمع ارواح مؤمنین و مؤمنات ارواح طیبه شهدا روح عالی امام امت با ارواح انبیا و اولیایت محشور باشد قلب مقدس حضرت بقیه الله الاعظم برای همه ما دعا کند و دعای امام زمان برای نظام ما جامعه ما امت ما فرد فرد جامعه ما انشاالله موثر خواهد بود.

و السلام علیکم و رحمة الله و برکاته