بسم الله الرّحمن الرّحيم و إيّاه نستعين

حمد مخصوص ولي ثنا است و تصليه ويژه اولياي او؛ به اين ذوات معصوم تولّي داريم و از معاندانشان تبرّي مي‏نماييم.

تجليل از شهداي گرانقدر

اين كنگره با شكوه در سالروز شهادت ششمين اختر فروزان سپهر امامت حضرت امام صادق(عليه‌السلام)، براي تجليل از شهداي گرانقدر فريدن و چادگان تشكيل شد. مقدم حضّار بزرگوار را گرامي، و از ستاد مراسم تقدير، و علوّ مرتبت شهيدان را مسئلت، و اجر صابران شاكر را براي دودمان ايثار و نثار تقاضا مي‏كنيم!

يادمان شهدا و حمايت مكتب شهيد پرور

چون يادمان شهدا به مثابه حمايتِ مكتبِ شهيد پرور و هدايتِ جامعه آزاد از سلطه‏گري و سلطه‏پذيري است، لازم است تحليلي كه اسلام از آرمان والاي شهيدان ارائه مي‏دهد، در طي چند نكته كوتاه به عرض مخاطبان اصيل پيام آوران الهي برسد .

مصافحه فرشتگان با شيعيان واقعي (شهيدان)

يكم. حضرت امام صادق(عليه‌السلام) فرمود: «لو أنَّ شيعتنا استقاموا لصافَحَتْهم الملائكة» [1]؛ اگر شيعيان ما در صراط مستقيم پايدار باشند و كژ راهه نروند، فرشتگان با آنها مصافحه مي‏كنند. شهداي قرآن و عترت به معارف الهي معتقد و به فضائل نفساني متخلّق و به احكام فقهي و حقوقي متعهّد بودند و به استناد آيه ﴿إنّ الذين قالوا ربّنا الله ثمّ استقاموا تتنزّل عليهم الملائكة ألاّ تخافوا ولاتحزنوا واَبشروا بالجنّة التي كنتم توعدون﴾ [2]، مژده نزول ملائكه را دريافت كردند و وعده تخلّف ناپذير خداوند نسبت به آنان انجاز شده است، و رهنمود امام صادق(عليه‌السلام) كه ريشه وحياني داشت، تحقّق يافت.

بنابراين، حرمت نهادن به شهيدان، پاسداشت رجالي است كه توفيق مصاحبت و مصافحت با فرشتگان خداوند بهره آنان شد.

شهيدان ره يافتگان صراط قسط و عدل

دوم. حضرت امام صادق(عليه‌السلام) فرمود: «فمن اهتدي يُقبل عمله وصعد إلي الملكوت متقبَّلاً»؛[3] هر كس هدايت يافت، عمل او مقبول مي‏شود و در حالي كه مورد قبول است، به ملكوت جهان صعود مي‏كند.

شهدا كه براي احياي حق و ازهاق باطل اقدام كرده‏اند، رهيافتگان صراط قسط و عدل بودند و چون هر چه طبق ميزان وحي و امامت باشد، قبول مي‏شود و هر مقبولي طيّب است و هر طيّبي به سمت بي‏جهتي خداوند صعود مي‏نمايد و به استناد آيه ﴿إليه يصعد الكلم الطيّب والعمل الصالح يرفعه﴾ [4]، به طرف خداوند منزّه از سمت صعود مي‏كند. لذا شهيدان شاهد را مي‏توان در ملكوت جهان مشاهده كرد و آنچه از عمق اين كنگره برمي‏آيد، همانا عروج به قلّه رفيع ملكوت است.

دنيا يعني هر آنچه مايه غفلت از خداست

سوم. حضرت امام صادق(عليه‌السلام) فرمود: «والله ما أحبّ اللّه من أحبّ الدنيا و والي غيرنا»؛[5] سوگند به خداوند! خدا را دوست ندارد، كسي كه دنيا را دوست دارد و ولايت غير ما را دارد. شهيدان شاهد از محبّت دنيا آزاداند، زيرا اولين شرط كاميابي مجاهد نستوه، رهايي از دنيا و حريّت از هرگونه تعلّق به آن است. قرآن حكيم وصف اصلي رزم آوران ديني را چنين بيان كرد: ﴿فليقاتل في سبيل اللّه الذين يشرون الحياة الدنيا بالاخرة﴾؛[6] كساني در راه خداوند مبارزه مي‏كنند كه دنيا را به آخرت فروخته باشند و در اين سوداگري معقول و مقبول آزمون شده و از بذل نفس و نفيس دريغ نكرده باشند.

البته مقصود از دنيا تنها كالاي مادي نيست، بلكه جاه هم از اين منظرِ بلند چاه است و هرچه مايه غفلت از خدا باشد، دنيا است؛

ملك دنيا تن پرستان را حلال ٭٭٭٭ ما غلام ملك عشق بي زوال [7]

مجاهدانِ در راه خدا همان‏طوري كه دوست خداوند بوده و از دوستي دنيا منزّه‏اند، از ولايت اهل بيت عصمت(عليهم‌السلام) برخوردار و از ولايت بيگانگان مبرّايند.

شهيد و حد  و مرز يقين

چهارم. حضرت امام صادق(عليه‌السلام) فرمود: «مامن شي‏ءٍ إلاّ و له حدّ». قيل: «فما حدّ اليقين»، قال(عليه‌السلام): «أن لاتخاف شيئاً»؛[8] هر چيزي داراي حدّ و مرز است كه با آن محدود و نيز معروف است. گفته شد: حدّ يقين و مرز آن چيست؟ فرمود: حدّ يقين آن است كه از چيزي هراسناك نباشي، زيرا براساس توحيد افعالي تنها چيزي كه مبدأ هراس و اميد است، همان توحيد الهي است، چون غير خداوند هيچ موجودي اثر مستقل ندارد.

شهيدان كه سالكان واصل‏اند و هدفي جز تقويت قِسط و عدل و تضعيف قَسط و جور نداشتند، با قيام خالصانه خويش ثابت نمودند كه از غير خداوند هراسي ندارند، زيرا يقين به توحيد، يعني مبدأمستقل الهي زمينه هرگونه خوف از غير خدا را برطرف كرده است. چنين موحّدان نابي درخور وعده ﴿لاخوفٌ عليهم ولاهم يحزنون﴾اند.[9]

شاد از وي شو، مشو از غير وي ٭٭٭٭ او بهار است و دگرها ماه دي[10]

آگاهي كامل شهيدان

پنجم. حضرت امام صادق(عليه‌السلام) فرمود: «العالم بزمانه لاتهجم عليه اللوابس» [11]؛ كسي كه رخدادهاي سياسي و اجتماعي زمان خود را بداند و اوضاع زمانه را به خوبي ارزيابي كند، كارها بر او مشتبه نمي‏شود و به اشتباه مبتلا نمي‏گردد. شهيدان سرافراز با شناخت مسائل جاري در محلّ، منطقه و سطح بين‏الملل، و آگاهي كامل از استبداد، استعمار، استثمار و استعباد دشمنان داخلي و خارجي و تهاجم ملحدان به حيات موحّدان و تكالب غارتگران نسبت به معادن محرومان و مستضعفان و بالاخره اطلاع از تعدّي استكبار جهاني قيام نمودند و قداست خون خويش را پايه پيروزي بر شمشير راهزنان بين المللي قرار دادند.

تنگي عرصه سياست براي عرضه كالاي بيگانه

چنين آگاهان ديني عرصه سياست را براي عرضه مستقيم و غيرمستقيم كالاي بيگانگان تنگ كردند و هرگونه متشابهات فكري و تشابه گرا را به محكمات علمي جامعه ارجاع دادند و به حمايت محكم گرايان مذهبي همّت گماردند و امانت قرآن و عترت را به عنوان ميراث فاخر فرهنگي، به نسل بعد رساندند كه تأسيس اين‏گونه از كنگره‏هاي يادمان، شاهد صادق آن است.

معناي رادمردي

ششم. حضرت امام صادق(عليه‌السلام) درباره رادمردي فرمود: «لايراك اللّه حيث نهاك ولايفقدك من حيث أمرك» [12]؛ نبيند خداوند تو را در جايي كه مورد نهي او است و بيابد تو را در جايي كه مورد امر او است.

انسان آزاده از بند هوا و قيد هوس، خارج از قلمرو وظيفه شرعي كه با عقل يا نقل معتبر ثابت شده است، حركت نمي‏كند. شهيدان رهايي يافته از هرگونه تباهي، مباهات آنان به صيانت احكام و حِكَم الهي بوده است و هماره در صدد نگهباني از مرز شرع و شرف ملّت بزرگوار بودند و با مساعي مشكور خويش، كوشيدند جوانان را از زندان جهل علمي و جهالت عملي به ايوان علم نظري و عقل عملي هجرت دهند تا در فوز هجرت، مانند فيض جهاد سهم وافر برده باشند؛

گر به جهل آييم آن زندان اوست ٭٭٭٭ ور به علم آييم آن ايوان اوست[13]

رسالت راهيان كوي وصال

در پايان لازم است رسالت راهيان كوي وصال و مسئوليت مردان و زنان جامعه اسلامي در ساحت شهادت شهيدان انقلاب و دفاع مقدّس هشت سال به خوبي تبيين شود و آن اينكه اولاً، آغاز و انجام جهان و انسان و پيوند اين دو به عنايت خداوند وابسته است و ثانياً، خداي سبحان طبق دعاي امام سجاد(عليه‌السلام) از لحاظ فيض مستمر، در عين علوّ و رفعت، نزول و معيّت با همه كس دارد؛ «... أنت اللّه لا إله إلاّ أنت الداني في علوّه والعالي في دنوّه» [14] و ثالثاً، بندگان صالح در قربگاه الهي به حضور خدا باريافته و فوز عنداللّهي بهره آنان مي‏شود؛ ﴿... بل أحياءٌ عند ربّهم يرزقون﴾ [15] و رابعاً، دل‏شكسته‏هايي كه فقط به خداوند پناه مي‏برند، ميزبان فيض ويژه الهي‏اند؛ «... أنا عند المنكسرة قلوبهم» [16]، وخامساً، حضور خداي سبحان همراه با اقتدار خواهد بود و سادساً، تكريم شهدا، يعني توجه به علوّ الهي كه شهيدان به آن بارگاه منيع راه يافتند و تجليل اسره و خاندان معزز شاهد، يعني استقبال به دنوّ الهي كه دودمان دل شكسته شهدا در آنند.

 مصداق بارز نهضت خدمت رساني

بنابراين، بر همگان لازم است، در احياي حق و امحاي باطل و گسترش عدل و مبارزه با فقر و فساد و تبعيض، به عنوان مصداق بارز نهضت خدمت رساني كوشش نماييم تا خداوند بركات مادي و معنوي را نازل فرمايد و ارواح تابناك شهداي محشورِ با اوليا را از دولت و ملت خشنود نمايد و قلوبِ مقروح بازماندگان آنان را مرهم نهد و تسلّي دهد.

مجدّداً مقدم شما را ارج نهاده و از برگزار كنندگان اين كنگره وزين تشكر مي‏شود.

خدايا! نظام اسلامي، مقام معظم رهبري، دولت و ملت و مملكت راحفظ فرما!

امام راحل(قدس‌سرّه) و شهدا را با انبيا محشور فرما!

والسلام عليكم ورحمة الله

جوادي آملي

28 آذر 1382