اگر حضرت فاطمه معصومه (س)به اين مقام رسيده است كه همه ي بزرگان،علما و مراجع، در كنار بارگاه ملکوتي او عرض مي‌کنند: «يا فاطمة إشفَعي لي في الجنة..» معلوم مي‌شود که اين بانو حقّ شفاعت دارد؛ شما مي‌بينيد همه ي مراجع بزرگ در کنار قبر کريمه ي اهل بيت(س)مي‌گويند از ما شفاعت نما.

حضرت فاطمه معصومه(سلام الله عليها) پس از ورود به شهر قم، تنها هفده روز در قيد حيات بودند و سپس دعوت حق را لبيك و به سوي بهشت برين پرواز كرد. اين حادثه در سال 201 هجري رخ داد و قلوب شيعيان و محبين خصوصا أهل قم را جريحه دار نمود. سلام بر اين بانوي بزرگوار اسلام از روز طلوع تا لحظه غروب. درود بر روح تابناكش كه اينک آفتاب حرم باصفايش، زمين قم را نوراني کرده است.

 

استفاده از آراء و انديشه هاي مفسر بزرگ قرآن کريم حضرت آيت الله العظمي جوادي آملي مي تواند نکات ارزشمندي را از جايگاه والاي حضرت فاطمه ي معصومه(س) در نزد امامان معصومين(ع) براي تشنگان به معارف اهل بيت(ع) به ويژه زائران و مجاوران آن حضرت به ارمغان داشته باشد.

 

حضرت آيت الله العظمي جوادي آملي در يکي از خطبه هاي نماز جمعه که در سال79 توسط معظم له ايراد گشت با تأكيد بر حفظ تقوا به سنّت الهي در رابطه با منشأ خير و رحمت بودن قبور بزرگان خصوصاً كريمه اهل بيت(عليهم السلام) اشاره كرده و فرمودند:

 

تقواي الهي را فراموش نكنيم كه بهترين ره‌توشه آخرت است. وقتي كه من خواستم از حوزه تهران به حوزه قم بيايم رفتم حضور استادمان مرحوم آقاي آملي بزرگ؛ به آقاي شيخ محمدتقي آملي رضوان الله عليه) عرض كردم عازم قم هستم چه بخوانم و چطور درس بخوانم، فرمود: يك فقه يك اصول ويك معقول و بدان كه آن كريمه اهل بيت كه آنجاست بزرگواراني را شمع‌گونه در كنار خود جمع كرده است و بدان قم با شهرهاي ديگر فرق دارد، بعد اين حرف را نقل كرد ـ كه بعد آن حرف را ما در قبسات مرحوم ميرداماد ديديم ـ ايشان گفتند: اين سنت الهي ا‌ست كه قبور بزرگان منشأ خير و رحمت و بركت است؛ كساني كه در امت اسلامي به ‌سر مي‌برند، خود پيغمبر (عليه و علي آله آلاف التحية و الثناء) علي‌بن‌ابي‌طالب (عليه و علي اهل بيته آلاف التحية و الثناء) و همچنين ساير ذوات مقدسه عصمت و طهارت، اينها حياً و ميتاً منشأ فيض هاي ملكوتي‌اند و قبل از اسلام نيز اين‌چنين بود قبل از ميلاد مسيح هم اين‌چنين بود كه قبل از ميلاد مسيح هم حكماي بزرگ موحد وقتي مشكل علمي داشتند كنار قبر مشايخشان مي‌رفتند و بحث مي‌كردند و از بركت آن قبور بهره مي‌بردند. اين حرف را اين بزرگوار در هنگام توديع و دستور كار ورود به قم به ما فرمودند.[1]

 

مفسّر بزرگ قرآن با اشاره به ارزش والاي زيارت حضرت معصومه(سلام الله عليها) و درك شناخت و معرفت آن حضرت بيان داشتند:

 

امام رضا(عليه السلام) در حقّ خواهر گرانقدرشان حضرت معصومه(سلام الله عليها) فرمودند: «من زارها عارفا بحقّها وجبت له الجنّة» آن كسي كه فاطمه(سلام الله عليها) را زيارت كند و در حال زيارت، معرفت و شناختي نسبت به مقام و جايگاه و سهم مؤثر او داشته باشد چنين زيارتي موجب ورود به بهشت و جنّت الهي خواهد بود.

 

يکي از ويژگيهاي حضرت معصومه (س)، ورود زيارتنامه اي از سوي معصومان (س) درباره ايشان است که پس از حضرت فاطمه زهرا (عليها سلام)، او تنها بانوي بزرگواري است که زيارت مأثور از سوي امام معصوم(عليه السلام) دارد.

 

استاد برجسته ي حوزه ي علميه در تبيين ريشه ي تاريخي متن زيارت حضرت معصومه (س) فرمودند:

برخلاف برخي از زيارت نامه هايي که توسط علما و بزرگان ديني براي معصوم‌ زادگان و امام‌ زادگان انشاء گرديد، درباره ي فاطمه ي معصومه (سلام الله عليها) اين نکته حائز اهميت است که زيارت نامه اش ازناحيه ي امام رضا(ع) نقل شده است، از يکي از محدّثين بزرگ قم به نام سعد اشعري که توفيق تشرّف به محضر امام زمانش يعني وجود مبارک امام رضا(ع) را پيدا نمود، نقل شده است که وجود مبارک امام رضا (ع) به من فرمود: يا سعد! قبري از ما در خاک شماست. عرض کردم: منظور قبر کريمه ي اهل‌بيت فاطمه ي معصومه(سلام الله عليها) است؟ فرمود: آري. سپس فرمود: شما آن بزرگوار را با اين وضع زيارت بکنيد. لذا اين زيارتنامه‌اي که در کُتب زيارات و ادعيه آمده است جزء مُنشئات وجود مبارک امام هشتم(سلام الله عليه) است که امام رضا(عليه السلام) فرمود: وقتي خواستيد فاطمه ي معصومه(سلام الله عليها) را زيارت کنيد اين‌چنين بگوييد.

ايشان با اشاره به قسمتي از زيارتنامه‌ي مأثوره آن بانوي باعظمت، حفظ عطيه‌هاي ولايي و ايماني از محضر آن كريمه را مورد توجه قرار داده و بيان داشتند:

اين زيارتي كه در حرم مطهر حضرت معصومه (عليها سلام) انسان انجام مي‌دهد ومي‌گويد به اينكه «فلا تسلب مني ما أنا فيه» يعني آنچه را كه دادي از ما نگير.يعني اين ولايت را، ايمان را، اين مرحله‌اي كه دادي را از ما نگير. اين همان درخواست تثبيت موجوديت است و اعطاي آنچه تاكنون ندادي. هر كسي به هر مرحله رسيد نسبت به آن مرحله بيناست و نسبت به مراحلي كه در پيش دارد نابيناست. لذا صرف فهم كافي نيست. چون انسان با اينکه مطلبي را مي‌داند باز دست به گناه مي‌زند اما اگر ببيند آتش است دست به آتش نمي‌زند.[2]

حضرت آيت الله العظمي جوادي آملي در تبيين مقام شفاعت کريمه? اهل‌بيت حضرت فاطمه ي معصومه (سلام الله عليها) نيز ابراز داشتند:

اين بخش از زيارت حضرت فاطمه ي معصومه(س)که مي خوانيم؛«يا فاطمة إشفَعي ليّ في الجنة فإن لَکِ عِندَ الله شأناً من الشأن»، فرمودند: کسي حق شفاعت دارد که در کنار عدالت الهي از مظاهر اسماي حسناي خدا باشد. خداوند اگر با عدل خودش با ما رفتار بکند بسياري از انسان ها آسيب خواهند ديد، ولي اگر رحمت او ضميمه ي عدل او گردد در اين صورت به اين کار «شفاعت» مي گويند.

لذا اگر حضرت فاطمه معصومه (س)به اين مقام رسيده است که همه بزرگان، همه علما، همه مراجع، در کنار بارگاه ملکوتي او عرض مي‌کنند: «يا فاطمة إشفَعي ليّ في الجنة..» معلوم مي‌شود که حقّ شفاعت دارد، شما مي‌بينيد همه ي مراجع بزرگ در کنار قبر کريمه ي اهل بيت(س)مي‌گويند از ما شفاعت نما، زيرا در قيامت همگان به شفاعت خاندان پيغمبر(عليهم الصلاة و عليهم السلام) نيازمندند.

آنها که اهل بهشت‌اند به برکت شفاعت درجاتشان رفيع مي‌شود، همه شيعيان و کساني که دينشان مورد رضايت خداوند است نيازمند به شفاعت‌اند، يا در نجات از جهنّم يا در تخفيف از عذاب و ورود به بهشت يا ترفيع درجات بهشت، به هر تقدير در همه ي اين مراحل و درجات به شفاعت نيازمندند.

اينکه همه بزرگان در پيشگاه اين کريمه عرض مي‌کنند «..إشفَعي ليّ في الجنة فإن لَکِ عِندَ الله شأناً من الشأن»، معلوم مي‌شود که وجود مبارک اين کريمه از ولايت الهي برخوردار است و با قرآن همراه است و از قرآن جدا نمي‌شود، چنين مقامي را اگر کسي بشناسد و آن حضرت را با اين معرفت زيارت کند استحقاق بهشت را خواهد داشت.

همه ي اين امور نشان مي‌دهد که حضرت فاطمه معصومه(س) به چه جايگاهي رسيده است که امام هشتم و امام نهم(سلام الله عليهما) هم ترغيب کرده‌اند که آن حضرت را زيارت کنيد به نحوي که وجود مبارک امام رضا (سلام الله عليه) زيارتنامه خاصي مقرر کرده است، و هم در اين زيارتنامه جمله‌هايي را تعبيه نمودند که نشانه ي مقام و منزلت والاي حضرت فاطمه معصومه (سلام الله عليها) است.

---------------------------------------------------------------

منابع:

[1](خطبه‌هاي نمازجمعه ،سال79)

[2](تفسير سوره حمد ج23،سال82)