جلسه درس اخلاق (1392/12/29)

دانلود فایل صوتی
 

اعوذ بالله من الشيطان الرجيم

بسم الله الرحمن الرحيم

«الحمد لله ربّ العالمين و صلّي الله علي جميع الأنبياء و المرسلين سيّما خاتمهم و أفضلهم محمد و أهل بيته الأطيبين الأنجبين سيّما بقيّة الله في العالمين بهم نتولّي و من أعدائهم نتبرّءُ الي الله!»

هر چند ايام عزاداري حضرت فاطمه زهرا(صلوات الله و سلامه عليها) است و ايام سوگ و ماتم آن حضرت است; ولي بهره‌هاي معنوي براي هميشه از طرف خداي سبحان داده مي‌شود. در آستانه سال جديد 1393 هجري شمسي هستيم؛ از سه راه مي‌توان استجابت دعا را به دست آورد: يكي اينكه ذات اقدس الهي خود را به عنوان رحمان, رئوف, منّان, حنّان و ساير اسماي حسنا معرفي كرد که راه دعوت ماست; يعني خدا را از اين راه بخوانيم, اگر ما دليل ديگري نداشتيم كه دعا مستجاب است، همين اسماي حسناي خداي سبحان بهترين دليل بود كه اگر چيزي را از حضرتش طلب كنيم رد نمي‌كند، زيرا رحمان است و حنّان است و منّان است؛ اين دليل اول.

 دليل دوم اينكه باري‌تعالي به ما دستور داد كه از حضرتش چيزی بخواهيم فرمود: ﴿ادْعُوني‏ أَسْتَجِبْ لَكُمْ﴾،[1] اينكه فرمود بخوانيد من استجابت مي‌كنم؛ يعني اين راه باز است، گرچه ما چه بدانيم و چه ندانيم فقط از خدا مسئلت مي‌كنيم. برابر آيه سوره مباركه «الرحمن» كه فرمود: ﴿يَسْئَلُهُ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ﴾[2] هر موجودي از خدا سؤال مي‌كند، براي اينكه هر موجودي نيازمند است و مي‌داند كه تنها مبديي كه نياز او را مي‌داند و مي‌تواند برآورده كند خداست و همه از او سؤال مي‌كنند, فرشته‌ها از او سؤال مي‌كنند, زميني‌ها از او سؤال مي‌كنند ﴿يَسْئَلُهُ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ﴾ و خداوند هم ﴿كُلَّ يَوْمٍ هُوَ في‏ شَأْنٍ﴾[3] در هر ظهوري فيض جديد دارد به همه سؤال‌ها پاسخ مي‌دهد و به ما هم فرمود: ﴿ادْعُوني‏ أَسْتَجِبْ لَكُمْ﴾؛ از من بخواهيد، من اجابت مي‌كنم.

دليل سوم رواياتي است كه در فرصت‌هاي مناسبي وارد شده است كه در شب‌هاي مبارك, روزهاي مبارك, شب‌هاي جمعه, روزهاي جمعه, فراغت‌هاي مناسبي كه دستورهاي خاص در مورد آن رسيده است، اينها دليل سوم هست كه خدا خواسته‌هاي ما را برآورده مي‌كند.

در جريان تحويل سال هم طبق برخي از روايات به ما دستور دادند كه بگوييم اي خدايي كه همه شب‌ها و روزها را تدبير مي‌كني و همه حال‌ها را تو تغيير مي‌دهي, قلب‌ها و چشم‌ها را تو زير و رو مي‌كني, حال ما را به بهترين وجه منقلب كن! «يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْأَبْصَارِ يَا مُدَبِّرَ اللَّيْلِ وَ النَّهَارِ يَا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْأَحْوَالِ حَوِّلْ حَالَنَا إِلَي أَحْسَنِ الْحَال»[4] اين سه راه براي همه ما روشن است كه چيزي را از خدا بخواهيم، يقيناً برآورده مي‌كند.

نكته اساسي آن است كه در بسياري از اين دعاها كلمه جمع به كار برده مي‌شود؛ يا مي‌گوييم مشكل ما را حل كن يا مي‌گوييم هر كسي مشكلي دارد حل كن. اين دعاهاي ماه مبارك رمضان که دارد «اللَّهُمَّ اكْسُ كُلَّ عُرْيَان» «اللَّهُمَّ رُدَّ‌ كُلَّ غَرِيب»، «اللَّهُمَّ اشْفِ كُلَّ مَرِيض»[5] اين دعا آن‌قدر عام است كه می فرمايد خدايا هر كسي مشكلي دارد مشكلش را حل كن! يا مي‌گوييم خدايا «اللَّهُمَّ اغْفِرْ لَنَا, اللَّهُمَّ اقض ديننا, اللَّهُمَّ اقض حوائجنا». آن‌جا كه مي‌گوييم خدايا مشكل ما را حل كن، نه يعني خانواده ما, نه يعني اهل شهر ما, نه يعني اهل كشور ما، بلكه جامعه اسلامي و از آن طرف جامعه انساني. ما از آن جهت كه مسلمانيم يا از آن جهت كه انسانيم هر مشكلي كه داريم تو مشكل ما را حل كن! اگر ذات اقدس الهي مشكل جامعه اسلامي را حل كند اين «الْإِسْلَامُ يَعْلُو وَ لَا يُعْلَی عَلَيْهِ‌»[6] خودش را نشان مي‌دهد و اگر مشكل انساني را حل كند آن مشكلات بين‌المللي هم حل مي‌شود. اينكه در دعاي تحويل سال مي‌گوييم حال ما را منقلب كن نه يعني تنها اعضاي خانواده ما را يا همشهريان ما را يا كشور ما را؛ يعني جامعه اسلامي, امّت اسلامي; بلكه جامعه انساني، همه اينها را متحوّل كن. ما اگر بخواهيم خوب زندگي كنيم بايد اهل جامعه ما خوب باشند؛ اگر همه‌شان اهل صلاح و فلاح بودند, اهل حجاب و عفاف بودند ما مشكلي نداشتيم؛ اگر همه امين بودند و در امانت زندگي مي‌كردند ما راحت بوديم؛ وقتي ما راحتيم كه جامعه راحت باشد. مسئله تحويل حال فرصت مناسب و بسيار خوبي است كه از خدا بخواهيم همه ما را اصلاح كند. آن وقت ما ديگر مشكلي از نظر امانت, از نظر امنيت, از نظر بيكاري و از نظر بي‌شغلي نخواهيم داشت؛ فرصت دعا اين است، «حَوِّلْ حَالَنَا إِلَي أَحْسَنِ الْحَال».

مطلب چهارم اين است كه آن براي اوحدي و خيلي از افراد برجسته است؛ آنها در دعاها ديگران را بر خودشان مقدّم مي‌دارند و نامي از خودشان نمي‌برند. مرحوم مفيد(رضوان الله عليه) نقل مي‌كند كه برخي از اصحاب در عصر روز عرفه در سرزمين عرفات كه هم زمان, زمان پربركتي است و هم آن زمين, زمين استجابت دعاست، بعدازظهر عرفه و در همين سرزمين عرفات، بعضي از اصحاب مشغول دعا و مناجات بودند كه اين دو چشمشان از بس گريه كردند مثل دو كاسه خون بود و تمام دعاهاي آنها براي برادران ايماني بود؛ آن شخص گفت ما هيچ چيزي براي خودمان نخواستيم، وقتي كه جامعه ما جامعه اسلامي شده باشد, جامعه ايماني باشد, رشد داشته باشد, اشتغال باشد, كار باشد, حجاب و عفاف باشد و ازواج به موقع باشد، همه راحتيم. گفتند چرا اين‌قدر به خودت زحمت دادي خدا «ارحم الراحمين» است اين چشمان تو را كه ما مي‌بينيم آن‌قدر اشك ريختي كه سرخ شده، گفت همه اين اشك‌ها را براي دوستانم و برادران ايماني‌ام ريختم. اين ﴿وَ يُؤْثِرُونَ عَلي‏ أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ كانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ﴾؛[7] ـ سوره مباركه حشر ـ همان‌طوري كه در مسائل مالي گفتند ديگران را بر خودشان مقدّم داشتند، در دعاها هم همين‌طور است؛ اما در مسائل مالي ممكن است كسي مثل اصحاب صدر اسلام, انصار كه مال خودشان را به مهاجرين مي‌دادند، خودشان در زحمت بودند؛ ولي در دعاها اين‌طور نيست كه اگر ما براي ديگران دعا كنيم، براي خودمان دعا نكنيم و دعاي ما مستجاب نشود؛ اگر براي ديگران بخواهيم از درگاه خداي كريم و منّان به ما هم خواهند داد، او آن‌قدر كريم و بخشنده و بزرگوار است كه نخواسته مي‌دهد؛ اين راه چهارم بهترين راه است.

من مقدم همه شما عزيزان مخصوصاً جوان‌ها را گرامي مي‌دارم، اميدواريم كه در مراسم تحويل سال كه دعاها مستجاب است با قلب صاف و پاكي كه داريد، امر فرج وليّ‌مان وجود مقدس امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشريف) را از خدا مسئلت كنيم, حفظ نظاممان, حفظ رهبرمان را, حفظ مملكتمان, حفظ مراجعمان را, حفظ جوان‌هايمان را همه را از ذات اقدس الهي مسئلت كنيم. روح مطهر امام راحل و شهدا هم مشمول عنايت ويژه الهي قرار بگيرد و از ذات اقدس الهي مسئلت مي‌كنيم امام راحل, مراجع ماضين, شهداي انقلاب و جنگ را با انبيا محشور بفرمايد! بيداري اسلامي خاورميانه را به مقصد نهايي برساند! مشكلات مملكت مخصوصاً بخش اقتصاد و مسكن و ازدواج جوان‌ها را حل بفرمايد! فرزندان ما را تا روز قيامت از بهترين شيعيان اهل بيت عصمت و طهارت قرار بدهد! اين كشور وليّ عصر را تا ظهور آن حضرت از هر گزندي محافظت بفرمايد!

«غفر الله لنا و لكم و السلام عليكم و رحمة الله و بركاته»

[1]. سوره غافر, آيه60.

[2]. سوره الرحمن, آيه29.

[3]. سوره الرحمن, آيه29.

[4]. زاد المعاد ـ مفتاح الجنان، ص328.

[5]. المصباح(کفعمی)، ص617 و 618.

[6]. من لا يحضره الفقيه, ج4, ص334.

[7]. سوره حشر, آيه9.