پایگاه اطلاع رسانی اسراء: سرویس دین و اندیشه؛ حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی در سخنانی در سالگرد شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها، تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها را جزء برترین و بهترین تعلیم های ملکوتی دانستند که پیامبر اسلام به دستور خداوند آن را به حضرت زهرا هدیه کردند.

معظم له در این باره اظهار داشتند:

وجود مبارک صديقه کبرا يک نِحله و هديه ملکي از پدر بزرگوارش دريافت کرد به نام فدک که آن را با بدترين وضع غصب کردند و يک نحله ملکوتي از وجود مبارک پيامبر دريافت کرد و آن تسبيح معروف فاطمه زهرا(سلام الله عليها) است.

ایشان سپس بیان داشتند: اين هديه ملکوتي که وجود مبارک رسول گرامي(عليه و علي آله آلاف و التحية و الثناء) به صديقه کبرا(سلام الله عليها) داد همين است که ائمه(عليهم السلام) مخصوصاً وجود مبارک امام صادق(سلام الله عليه) فرمودند اگر نحله و عطيه‌اي بالاتر از اين تسبيح بود وجود مبارک پيامبر به حضرت زهرا(سلام الله عليها) تعليم مي‌داد.  

آیت الله العظمی جوادی آملی با بیان اینکه تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها جزء برترین و بهترین تعلیم های ملکوتی است، بیان داشتند: اين تسبيح جزء برترين و بهترين تعليم‌هاي ملکوتي است و نحله­اي است که آن حضرت داد و شاگردان آن حضرت هم ياد مي‌گيرند. به دستور خداي سبحان وجود مبارک پيامبر تسبيح معروف را به وجود مبارک فاطمه زهرا(سلام الله عليها) هديه کرد، تعليم خاص داد و ديگران بهره مي‌برند؛ اين يک تعليم عمومي نبود اين عطايي است که پيامبر به وجود مبارک فاطمه(عليهم السلام)داد. آن نحله ملکي يعني فدک که در اختيار حضرت بود حضرت منافعش را در اختيار محرومان و مستضعفان قرار مي‌داد و اين نحله ملکوتي هم که در اختيار حضرت قرار گرفت حضرت تعليم کرد، ديگران هم از اين نحله و از اين عطا استفاده مي‌كنند. پس اولين مطلب اين است که اگر از اين نحله و از اين عطا چيزي بالاتر بود وجود مبارک پيامبر به صديقه کبرا(سلام الله عليهما)عطا مي‌کرد مطلب دوم خواصي که براي اين تسبيح است که اين شيطنت و خيال شيطاني و وسوسه‌ها را از آدم دور مي‌کند و رضاي پروردگار را تأمين مي‌کند.

ایشان با توصیه بر انجام این تسبیح خاص بعد از نمازها، اظهار داشتند: اين نکات را خوب عنايت کنيد که مبادا بي‌تسبيح از کنار سجاده برخيزيد يک; مبادا با سرعت و عجله اين کلمات را بگويد دو; بدون اينکه پاها را حرکت بدهيد و از آن وضع نمازگزار بيرون بيايید، در کمال طمأنينه و آرامش اين صد ذکر را بر زبان شريفتان جاري کنيد.

معظم له سپس بیان داشتند: اينها در آن روايتي که در کتاب صلاة در ابواب تعقيبات نماز از وجود مبارک امام صادق و ساير ائمه(عليهم السلام) درباره فضيلت تسبيح، کيفيت تسبيح، آثار تسبيح و عدد تسبيح و تتميم تسبيح آمده اين روايات در اين باب جمع شد، حضرت فرمود اين تسبيح از نظر زبان صدتاست، از نظر ميزان و ترازوي عمل هزارتاست؛ گرچه صد ذکر است ولي هزار ذکر در ميزان و ترازوي اعمال ثبت است .ظاهراً بر اساس ﴿مَن جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا﴾ که خداي سبحان يک کار خير را ده برابر پاداش مي‌دهد ، اگر اين صد ذکر است پاداش هزار ذکر را دارد چون ﴿مَن جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا﴾ اين حداقل است ممکن است بهره‌هاي بيشتري هم ببرد.

ایشان با بیان اینکه این تسبیحات جدای از نماز نیست بلکه دنباله نماز است، اظهار داشتند: اين به دنباله عمود دين است. وجود مبارک امام صادق(سلام الله عليه)به يکي از شاگردانش فرمود ما بچه‌هايمان را همان طوري که به نماز امر مي‌کنيم به تسبيح فاطمه(سلام الله عليه) امر مي‌کنيم، اين يک امر جداي نماز نيست، دنباله نماز است و چون نماز ستون دين است اين هم جزء تعقيب‌هاي ستون دين است، متممّ ستون دين است. بعد فرمود هيچ کس ملازم اين تسبيح نبود که گرفتار شقاوت بشود تو ملازم اين تسبيح باش و اين تسبيح را از ياد نبر!

آیت الله العظمی جوادی آملی با بیان اینکه این تسبیحات طارد شیطان و سبب رضایت خدای سبحان است، اظهار داشتند: اين تسبیحات، طارد شيطان است، سبب رضاي رحمان است کودکان همان طوري که به نماز مأمورند به تسبيح مأمورند; لکن در بعضي از نصوص آمده است به اينکه اگر کسي سي و چهار بار«الله اکبر» بگويد سي و سه بار «الحمدلله» بگويد سي و سه بار«سبحان الله» بگويد اين تسبيح را انجام بدهد و اين صد را با يک ذکري که «لا اله الا الله» هست به عنوان صد و يکمين، تتميم بکند و آن را دنبال اينها بگويد، آمرزيده مي‌شود. برابر اين روايت آن تسبيحي که به فاطمه(سلام الله عليها) نحله شده است، عطا شده است همان تسبيحات اربعه در مي‌آيد يعني تکبير است، تحميد است و تسبيح است و تحليل همان است که مي‌گوييم «سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله اکبر» اين تسبيحات اربعه در نماز ما مطرح است، منتها تقديم برخي و تأخير برخي ، مربوط به دستورهاي خاص الهي است؛ پس اگر کسي اين صد ذکر را بگويد و پايان آنها يک بار«لا اله الا الله» را بگويد بخشوده مي‌شود.

ایشان با بیان اینکه این تسبیحات یکی از مصادیق روشن ذکر کثیر هست که در قرآن توصیه شده است، بیان داشتند:

در روايات ديگر آمده است که اين «ذکر کثير» است اگر در قرآن کريم به ما فرمودند: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْراً كَثِيراً﴾ يکي از مصاديق بارز و شفاف و روشن ذکر کثير همين تسبيح فاطمه(سلام الله عليها) است،  آن گاه در حديث ديگر که مرحوم صاحب رسائل در تعقيبات نماز ذکر کرده است فرمود اين همان است که خدا فرمود: ﴿فَاذْكُرُوني‏ أَذْكُرْكُمْ﴾ يعني برخي ها به ياد نعمت خدايند مثل اينکه نعمت لباس به ايشان رسيده شاکرند و يا نعمت غذا به ايشان رسيده شاکرند، نعمت مسکن و مال ديگر به ايشان رسيده شاکرند ، اينها به ذکر نعمت خدايند، آياتي که دارد ﴿اذْكُرُوا نِعْمَتِيَ الَّتِي أَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ﴾ اينها دارند اين آيات را امتثال مي‌کنند، اما برخي‌ها به ذکر نعمت الهي بسنده نمي‌کنند بلکه به ذکر وليّ‌نعمت مشغول‌اند؛ نه به ياد نعمت خدايند، بلکه به ياد خدايند؛ آنهايي که به ياد نعمت خدايند نعمتشان افزوده مي‌شود اما بالاتر از ذکر نعمت خدا، بالاتر از ياد نعمت الهي، ياد وليّ‌نعمت است نه ياد نعمت. آن جا که سخن از ياد وليّ‌نعمت است پاداشش ياد خود وليّ‌نعمت است، اگر کسي به ياد خدا بود، خدا هم به ياد اوست؛ آن گاه ﴿وَ لَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ﴾ در اين حديث آمده است که اين تسبيح فاطمه(سلام الله عليها) که ذکر کثير است مشمول ﴿فَاذْكُرُوني‏ أَذْكُرْكُمْ﴾ هست، اگر کسي زياد به ياد خدا بود خدا هم زياد به ياد اوست و اگر خدا دائماً يا کثيراً به ياد کسي بود هرگز آن شخص در اثر وسوسه آسيب نمي‌بيند.

ایشان اظهار داشتند: اينها برکات تسبيح فاطمه زهرا(سلام الله عليها)است که متممّ نماز است، حالا در آن حديث آمده است اگر کسي تسبيح فاطمه(سلام الله عليها)را با «لا اله الا الله» تتميم کند اين شخص بخشوده مي‌شود، يعني عناصر اصلي همين تسبيحات چهارگانه است.

ــــــــــــــــــــ

منبع: برگرفته از سخنراني آيت الله العظمي جوادي آملي به مناسبت سالروز شهادت حضرت زهرا(س) 20/10/88